opc_loader

Menu

De teelt op substraat

Voor dat je houtzwammen kunt oogsten van stammen ben je 6 tot 18 maanden verder.
Een manier om het hele proces te versnellen is de teelt op substraat.
Het substraat wordt geënt met broed, voor de teelt van oesterzwam op stro wordt roggebroed gebruikt en voor de teelt op bedden houtmeelbroed.
Er wordt voor de teelt op stro geënte rogge gebruikt, omdat dat goed mengt met het substraat en het zorgt gelijk voor extra voeding voor de vruchtvorming.
Voor de teelt op bedden wordt over het algemeen gebruik gemaakt van houtmeel broed, dat trekt minder ongedierte aan en pakt beter op de houtsnippers.
Meer over de teelt op bedden vind je in het hoofdstuk: Kweek op bedden

Het is wat bewerkelijker dan bij de teelt op stammen, maar het mycelium groeit sneller door substraat en je kunt vaak al na een paar weken oogsten.
Kwekers maken hier dankbaar gebruik van en kweken op verschillende substraten zoals zaagsel, houtsnippers of stro.
Dit doen ze in grote schuren of containers, waar de vochtigheid en temperatuur perfect te regelen is.
Niet iedereen heeft de beschikking over een computergestuurde schuur, dus zijn we afhankelijk van onze kamertemperatuur en van de seizoenen.

 

Substraatkweek in de koude maanden

Bij de soorten uit de gematigde streken groeit het mycelium tijdens de lente en zomermaanden door het hout en komen de vruchtlichamen tijdens de herfst en winter.
Het mycelium heeft een koude natte periode nodig om tot vruchtzetting te komen.
Bij de kweek op substraat kunnen we deze cyclus nabootsen door het substraat in een verwarmde ruimte te laten doorgroeien met mycelium en het daarna naar buiten te brengen.

 

Soorten voor de herfst kweek:

  • Grijze oesterzwam
  • Pioppino
  • Nameko
  • Shimeji
  • Enoki  (herfst winter)
  • Koraalzwam
  • Pruikzwam (nazomer herfst)
  • Konings oesterzwam (nazomer herfst)

Substraatkweek in de warme maanden

Er zijn ook soorten die geen koudeshok nodig hebben om paddenstoelen te vormen, omdat ze van oorsprong uit warmere gebieden komen, of omdat het gekweekte varianten zijn.

Soorten voor de zomer kweek zijn:

  • Gele oesterzwam
  • Zomer oesterzwam
  • Roze oesterzwam
  • Shiitake (nazomer)

Het kweken van paddenstoelen in huis is vanwege de enorme sporen productie niet aan te bevelen. Sommige mensen zijn hier allergisch voor.   Een uitzondering is een variant van de grijze oesterzwam die geen sporen vormt, deze is ook te verkrijgen als roggebroed.
Doordat het mycelium bij de meeste soorten het beste groeit rond de 21°C kunnen we dat gedeelte wel in een kamer of verwarmde kelder doen.

We kunnen op deze manier het hele jaar door buiten op substraat kweken, in de zomer kweken we de warmte minnaars zoals Gele, Roze en Zomer oesterzwam en in de herfst en het vroege voorjaar het koudeshok type, zoals de Grijze oesterzwam, Shimeji of Enoki, de laatste groeit zelfs in de winter.

De teelt van oesterzwam op tarwestro

De oesterzwam is om een aantal redenen een geschikte kandidaat om mee te beginnen.
Hij groeit heel goed op tarwestro, wat je gewoon bij de dierenwinkel haalt en ook nog eens erg goedkoop is.
Het mycelium van de oesterzwam groeit zeer snel, bij een temperatuur van 20 tot 25°C is het stro na 2 weken al doorgroeit en kan de vruchtzetting beginnen.

Het pasteuriseren van het stro

Het voordeel van pasteuriseren is het doden van andere schimmels en bacteriën en er komt meer voedsel vrij uit het stro, wat voordelig is voor de vruchtvorming.

Het stro kun je pasteuriseren door het in een grote bak met water een uur te verwarmen tot 70°C, waarna je het kunt laten uitlekken en afkoelen tot omgevingstemperatuur.

Nu gaan we het stro mengen met het broed, dit kan in een bak of een zak, als er maar gaten in zitten om het goed uit te laten lekken.

Het voordeel van een doorzichtige zak is dat je het proces beter kunt volgen, maar een donkere vuilniszak voldoet prima.
Nog beter zijn de zogenaamde buis of kolom zakken, die zorgen voor een natuurlijker effect.
Het voordeel van zakken, je kunt ze ophangen en slakken e.d. kunnen er niet bij.

We doen eerst een laag stro van ongeveer 5 of 10 cm onderin, daar gooien we een hand broed op en dat wisselen we af tot de zak vol is, neem niet te kleine zakjes, dat droogt eerder uit. Nadat we de zak hebben dicht geknoopt, prikken we rondom gaatjes voor de gasuitwisseling, doe dit met een schoon voorwerp, later kunnen we er grotere gaten in maken voor de zwammen.

Over de hoeveelheid broed per hoeveelheid stro valt te twisten, hoe meer broed hoe eerder het stro doorgroeit is met mycelium en de rogge zelf heeft ook invloed op de latere vruchtvorming, het is extra voedsel voor de zwammen.
Een liter broed is i.i.g. genoeg voor 2,5 kilo stro (drooggewicht), dat is voldoende voor een volume van 30 liter (kolomzak

We zetten het geheel in het donker op kamertemperatuur en na ongeveer 2 weken is het stro doorgroeit.

De zakken kunnen nu naar buiten, hang ze op een beschutte plek, in tegenstelling tot de champignons hebben de hout-etende paddenstoelen wel licht nodig om te groeien.

Bij soorten zoals de grijze oesterzwam wordt de knopvorming gestimuleerd door het dalen van de temperatuur en het stijgen van de luchtvochtigheid, dus deze soort is zeer geschikt voor de herfst en het vroege voorjaar, regenachtig weer is natuurlijk het beste.

De gele en roze oesterzwam groeien bij hogere temperaturen, je kunt deze buiten kweken vanaf juni tot eind augustus, een daling van de temperatuur is bij deze soorten dan ook niet nodig voor de knopvorming, wel een vochtige omgeving, dus bij droog weer moeten we de natuur een handje helpen, door bijvoorbeeld een soort tentje te creëren van doorzichtig plastic en dan af en toe bemisten.